مفهوم مدیر عملی و مقایسه ی مسئولیت او با مدیر قانونی در شرکت‌های تجاری (مطالعه ی تطبیقی بین حقوق ایران و فرانسه)

مدیریت یکی از ارکان مهم یک شرکت تجارتی است. مدیر شرکت نه‌تنها نمایندگی شخصیت حقوقی شرکت تجاری را به عهده دارد بلکه عنصری تعیین‌کننده در پیشبرد اهداف شرکت و حفظ سرمایه‌های سهام داران است. با توجه به حساسیت جایگاه مدیر و وسعت اختیاراتش در شرکت تجاری، قانون‌گذاران هم در کشور فرانسه و هم در ایران سعی نموده‌اند با توسل به اهرم‌های قانونی این اختیارات را محدود کنند تا از تضییع سرمایه، حقوق سهام داران و اشخاص ثالث جلوگیری نمایند البته محدوده‌ی مسئولیت مدنی و کیفری مدیران در قوانین تجارت فرانسه و قوانین ایران با تمام کاستی‌هایش مشخص است، ولی در برخی شرکت‌ها، در غیاب مدیر قانونی، اشخاصی از بین شرکا و یا شخص ثالث بدون انجام تشریفات قانونی، مسئولیت هدایت شرکت را به عهده می‌گیرند. این اشخاص در قانون فرانسه با عنوان مدیر عملی شناسایی و میزان مسئولیت مدنی و کیفری آن‌ها مشخص شده است اگرچه در برخی موارد به نظر می‌رسد که مسئولیت‌های مدیر قانونی شامل حال مدیر عملی نمی‌شود، مدیر عملی بر اساس قواعد عمومی، مسئولیت به‌مراتب بیشتری به عهده دارد. در قانون تجارت ایران هنوز چنین نهادی مورد شناسایی قرار نگرفته که این خلأ قانونی، نه‌تنها زمینه ی تضییع حقوق سهام داران را فراهم می‌آورد بلکه موجب طرح دعاوی متعدد در دادگاه‌ها می‌شود.